Hier komen de wereldberoemde Dalapaardjes vandaan

Dalarna is – vooral in de zomer – een heel mooie regio in Zweden. Het is de geboortestreek van het Dalapaard en dus vind je er vele ateliers waar het bekende Zweedse houten paardje wordt gemaakt. Het loont de moeite een aantal werkplaatsen te bezoeken, zeker in het dorp Nusnäs.

Het paard van Troje

Het eerste atelier dat we tegenkomen is Färnäs Hemslöjd & Snickerier. Het is een tweemansbedrijfje van Griekse immigranten, gevestigd in een grote schuur. Hij doet al het snij- en schaafwerk, zij het verven en lakken. Hij vertelt dat ze het als immigranten best lastig vonden om de typische Zweedse ambacht te leren. ‘Maar’, beweert de echtgenoot ‘wij als Grieken hadden al een paardencultuur toen de Zweden nog als holbewoners leefden. Denk maar aan het paard van Troje’. Blijkbaar is de nationale trots er na veertig jaar nog altijd niet uit. Om te concurreren met het wereldbekende Zweedse familiebedrijf Sven Olsson heeft het Griekse koppel hard moeten werken en aan lagere prijzen moeten verkopen.

Wij willen ook wel eens zien waar de heisa en publiciteit van Sven om draait, dus rijden we iets verder….

Booming business in Dalarna

… naar de grotere en uitgebreidere ateliers Grannas. Het wordt direct duidelijk dat de productie hier een heel stuk hoger ligt. Voor elk onderdeel zijn er andere arbeiders. Het is best wel interessant om te zien hoe het hele proces van aftekenen, zagen, bijsnijden, vijlen, schuren, coaten, basislaag, beschilderen en harsen in zijn werk gaat. De basiskleur van de paardjes is traditioneel vurig rood, maar blauw en geel zijn tevens populaire kleuren. Voor het aanbrengen van de grondlaag heeft elke kleur een aparte verfkamer. Het is niet moeilijk te raden welke kleur er wordt gebruikt want bijna elke vierkante centimeter van de vloer en de muren is mee geverfd.

Je moet je omhoog werken in het atelier, dus de eindbeschildering is voor de oude rotten van het vak. Zij brengen het kunstige traditionele motief aan in 7 verschillende stappen en kleuren. De ateliers zijn verspreid over verschillende gebouwen en de grote winkels met alle mogelijke paardjes en souvenirs trekken heel wat volk. Gelukkig zijn we er voor 11.00u en vermijden daardoor de grote drukte.

Weetjes over het Dalapaard

• De paardjes werden vroeger gemaakt als speelgoed voor de kinderen. Vaders en grootvaders graveerden bij het haardvuur kleine diertjes uit stukken hout. Vooral het paard was een vereerd dier. Dit gebruik gaat al minstens 400 jaar terug in de tijd.
• Sinds de zeventiende eeuw werd in zeer kleine aantallen begonnen met de verkoop op markten.
• Naast het paardje is er ook een Dalavarkentje en een Dalahaan.
• De traditionele vorm was verschillend van het hedendaagse model. De oortjes waren vroeger gescheiden en de achterbenen iets meer gebogen. Zo weet je dan ook direct of het over een antiek of meer recent model gaat.

Meer details over het productieproces kun je lezen op de website.

Tina

De Vlaamse Tina woont samen met haar man in de Zweedse stad Göteborg. Vanuit haar woonplaats schrijft ze twee keer per maand een blog voor Fika Magazine met haar ultieme Göteborgtips en uitstapjes naar andere Scandinavische plekken!